LINUX SERÜVENLERİ

Merhabalar!

Bu köşeyi, Linux dünyasında yapacağımız gezilere ayıralım istiyorum. Biz, yani Linux'la yeni tanışanlar...

İsterseniz bizler de tanışalım.

Ben, tahmin edeceğiniz gibi, uzman bir Linux'çu değilim. Ama uzman bir Linux'çu olmak için prensip kararı aldım. Bu kararı uygulamaya da kararlıyım.

Henüz araştırma safhasında olmakla birlikte, Linux'un uçsuz bucaksızlığını sezebiliyorum. Beni çeken en önemli özelliklerinden biri bu zaten. Geleceğin en yetkin araçlarından biri olacağını düţünüyorum. Ve bu yüzden, kristal UNIX kulelerini kendi yansılarıyla başbaş a bırakıp, bilişimin ufuklarına Linux'un rüzgarıyla yelken açacağım.

Bu serüven-yolculuğa herkes davetlidir. İsteyen sadece bir köşede oturup, olan biteni izler... İsteyen dümene, ya da radar sinyallerini izlemeye talip olur.

İsteyen özgür yunuslar olarak kah bizi izler, kah bize yol gösterir!...

Kapımız açık!.. Rotamız belli!..

ELİMİZDEKİLER

Bilgisayarımız "isimsiz".

Mikroiţlemcimiz Cyrix 6x86-PR150+. CPU Clock 120MHz. Bellek 32MB.

Hard diskimiz 2 adet. Primary master 2112 MB, slave 851 MB.

4 hızlı CDROM (Hitachi CDR-7730), "Secondary master disk" olarak tanımlı.

Ses kartımızın markası Opti. "Plug & play" özelliğe sahip.

1.44 MB, 3.5 inçlik disket sürücümüz var.

33.6 Kbps'lik dahili modemimiz ve 10 MBit'lik NE2000 ethernet kartımız ağ bağlantılarımızı sağlayacak.

Modem COM4'e bağlı. (IRQ=03 I/O Range=02E8-02EF).

Tak-çalıştır tipi ethernet kartımız IRQ=12, I/O Range=6100-611F kullanıyor.

Ses kartımızın kullandığı kaynaklar da şunlar:

Opti Plug-N-Play Master Controller: I/O Range=030D-0315

Opti Plug-N-Play MPU-401: IRQ=9, I/O Range= 0330-0331

Opti Plug-N-Play Sound System: IRQ=10, I/O Range=0220-022F,0130-0137, 0380-038B, DMA=01

Ekran kartımız S3 Inc. ViRGE PCI. Kullandığı kaynaklar: IRQ=11, I/O Range=03C0-03DF

 

İŞLETİM SİSTEMLERİMİZ

Bilgisayarımız sadece Linux'u konuk etmeyecek. Üzerinde DOS 6.22 ve Windows 95 yüklü durumda.

 

AMACIMIZ

1- İlk aşamada Slackware Linux kurulması

2- Modem'in kullanılır hale getirilmesi

3- Internet Servis Sağlayıcı'ya bağlanma (IBM)

4- Ses kartının tanıtılması

5- X'in konfigüre edilmesi

6- Kernel'in yeniden derlenmesi- versiyon yükseltme

7- İşimize yarayabilecek programların derlenmesi

8- Türkçe karakterlerin kullanılır hale getirilmesi

9- Benzer işlemlerin diğer Linux sistemleriyle (RedHat, Turquaz, vb.) tekrarlanması

10-İşimize en çok yarayabilecek sistemin seçilmesi

11-Duruma göre yapılacak tekrarlar, denemeler, maceralar...

Yukarıdaki liste, bir "olmazsa olmaz" listesi değil. Hem içeriği, hem de sıralaması değişebilir. Bizi asıl yönlendirecek olan, elde edeceğimiz sonuçlar olacaktır. Yazımızın başlığını da, bu nedenle "SERÜVEN" koyduk!

İsterseniz bir de seyir defteri açalım!

Linux tarihi 19980605:

Yolculuğumuz başlamak üzere! Gemimiz, Acıbadem'deki, bir yeraltı hangarında geri sayımın tamamlanmasını bekliyor. Mürettebat ve yolcuların ışınlanması kısa bir süre sonra tamamlanacak!..

InfoMagic firması tarafından hazırlanan , Ocak 1998 sürümü 6 CD-lik serinin 2 no.lu CD'sinde Slackware 2.0.30'a ilişkin tüm bilgiler mevcut. İlk CD'de RedHat vardı. Yine de asıl çalışmaya Slackware ile başlamak daha mantıklı

görünüyor. Burada öncelikli amacımız Linux'un temel özelliklerini kavramak.

Yukarıda, Linux konusunda uzman olmadığımı belirtmiştim. Ama tamamen deneysiz de sayılmam. Şimdiye değin - yaklaşık 2 ay içinde- en az 10 kurulum denemem olmuştur. İlk denemelerimi RedHat ile yapmıştım. Kuruluşu çok çok kolay! Ama sonraki aşamalarda takılıp kaldım. Modem ile başım hep beladaydı. Linux listesinde yazışan uzmanlar ise sorularımın pek çoğunu yanıtlamaya değer bulmadılar.

Yine de listeyi izlemeyi sürdürüyorum. Verilen yanıtların pek çoğu Slackware'e iliţkin. (Son günlerde, RedHat ve Turquaz'a iliţkin soru ve yanýt sayılarında belirgin bir artış var.)

RedHat'le yaşadığım olumsuz deneylerden sonra, denemelerimi Slackware'e yönelttim. Modem problemim hemen çözüldü. Internet Servis Sağlayıcıma hiç sorunsuz bağlandım ve ping komutumun yanıtlanmasını zevkle izledim!

Bu arada, çok önemli bir şey daha öğrendim. Linux'u kavramak için, bazı temel bilgileri iyice sindirmek lazım. Pek çoğumuzda, olayları kavrama zahmetine girmeksizin, deneme-yanılma yoluyla sonuca ulaşma -daha doğrusu ulaşmaya çalışma- alışkanlığı vardır. Bende de var bu!

Ama, dizginlemeye çalışıyorum. Yöntemim çok basit: HOWTO'ları okumaya başladım.

Belki de en baţtan yapmam gereken ţey buydu. Zaten pek çok yerde, pek çok dokümanda hep bu yöntem salık veriliyor: Önce HOWTO'ları oku!

Size de öneririm. Önce HOWTO'ları okuyun. (İzleyicilerin tümünün İngilizce bildiği varsayımı doğru değil elbette. Ama onlar için de sözkonusu dokümanların pek çoğu tercüme edilmiş durumda. Eksik olanlar için de çalışmalar sürüyor.)

Tekrar asıl işimize dönelim!

DİSKİN HAZIRLANMASI

Çalışır durumdaki DOS ve Windows 95 sistemlerimiz zarar görmeden, Linux için yer açmamız gerekli. İki nolu sabit diskimiz bu işe uygun. Bu diskin bir kısmı DOS ortamında kalmaya devam edecek. Diskin son bölümünü de Linux için kullanacağız.

Bilgisayarımızı DOS modunda açıp, D: sürücümüzdeki işe yaramayan dosyaları siliyoruz. Gerekli olan, ama D: sürücüsünde bulunması gerekmeyen bazılarını da ya C: sürücüsüne, ya da ikinci bilgisayarımıza kopyalıyoruz. Kalan dosyalar, yaklaşık 115MB'lık yer kaplıyor. Demek ki DOS için 150 MB ayırabiliriz.

Temizlik işlemi tamamlandığı zaman DEFRAG programını çalıştırıyoruz. (Bu program yerine Norton Speedisk, veya PCTools-Compress programlarını kullanmak ta mümkün.) Böylece DOS ortamındaki tüm dosyalar D: sürücümüzün başlangıç silindirlerinde toplanıyor.

FIPS.EXE(*) isimli programın işi bundan sonra başlıyor. Bu program, FDISK benzeri bir program. Tek farkı, bölümleme yaparken, diskteki bilgilerin silinmesini engellemek. Onu çalıştırdığımızda, bizden bölümlemek istediğimiz diskin numarasını soruyor. Cevabımız: 2. Bu kez bize D: sürücümüzdeki bölümleme ayrıntılarını gösteren bir liste verip, yeni bölümlemeyi hangi bölüme uygulayacağımızı soruyor. Yanıtımız:1. Çünkü sadece 1 bölüm var.

FIPS'e, DOS için 150 MB ayırmasını söylüyoruz. Böylece 1-152 silindirler arasındaki alan DOS bölümü olarak kalırken; 152-824 silindirleri arasında 661MB'lık yeni bir bölüm oluşuyor.

Aslına bakarsanız, D: sürücüsündeki bilgiler çok kritik değil. Bu yüzden özel bir önlem almaya gerek olmadı. Aksi halde dosyaların yedeğini almak ve gereğinde RESTORRB.EXE programı ile bölümleme bilgilerinin eski haline dönüştürülmesini sağlamak için bir disket hazırlama k yararlı olurdu.

Eğer tüm diski Linux ortamında kullanmayı planlıyor olsaydık, yukarıdaki işlemlerin hiçbirine gerek kalmayacaktı.

Gelecek yazımızda, Linux kuruluş işlemini başlatacağız. Bunun için 2 adet diskete ihtiyacımız var.

Hepimize Linux'lu günler.

Ahmet Aksoy

Not: Öneri ve eleţtirilerinizi [email protected] adresine bekliyorum.

(*) : FIPS.EXE, DOS ortamında çalışan bir programdır. Arno Schaefer tarafından yazılmıştır. "GNU General Public License" altında herkese açıktır. Internet üzerindeki pek çok adreste, ve Linux kurulum CD'lerinin hemen hepsinde bulunur.




ONCEKI YAZI
SONRAKI YAZI